Viêm phổi mắc ngoài cộng đồng nguy hiểm như thế nào?

Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng bệnh lý đường hô hấp thường gặp, tiên lượng xấu và nguy cơ gây tử vong cao. Ở Việt Nam, một số nghiên cứu ở các cơ sở khám và điều trị đa khoa cho thấy các trường hợp viêm phổi cộng đồng nhập viện thường là viêm phổi người lớn tuổi. Hiểu rõ về đặc điểm của bệnh giúp mọi người chủ động hơn trong việc ứng phó và phòng ngừa viêm phổi cộng đồng. 

Khái quát về viêm phổi mắc phải tại cộng đồng

Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng là viêm phổi do nhiễm khuẩn từ cộng đồng, tức là tình trạng viêm phổi xuất hiện khi bệnh nhân đang sống ngoài bệnh viện hay ít nhất không ờ trong bệnh viện trước đó 14 ngày bao gồm viêm phế nang, ống và túi phế nang, tiểu phế quản tận hoặc viêm tổ chức kẽ của phổi.Tác nhân gây bệnh có thể là các vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, nấm, nhưng không phải do trực khuẩn lao.

Tỉ lệ mắc chung của viêm phổi mắc phải ở cộng đồng khoảng 5,16 – 6,11/1000 người trong năm và tăng theo tuổi. Mùa hay gặp là mùa đông. Nam gặp nhiều hơn nữ. Tử vong do viêm phổi mắc phải ở cộng đồng hay gặp ở nhóm phải nhập viện điều trị, tỉ lệ tử vong chung lên tới 28% mỗi năm. Đa số các trường hợp viêm phổi cộng đồng điều trị ngoài bệnh viện không cần các xét nghiệm đánh giá trong đó có cả xquang ngực. Tuy nhiên nhiều người vì không nghĩ mình bị viêm phổi nên không thăm khám, bỏ qua giai đoạn vàng trong quá trình điều trị khiến cho bệnh tình trở nên nghiêm trọng.

Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng ngày càng trở nên phổ biến

Dấu hiệu và triệu chứng

Mỗi bệnh nhân sẽ có những triệu chứng viêm phổi khác nhau từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào vi khuẩn gây bệnh, tuổi tác, sức đề kháng và thể trạng. Về cơ bản các triệu chứng viêm phổi mắc tại cộng rất nhẹ, giống như cảm lạnh hoặc cúm nhưng dai dẳng hơn: 

Khởi phát: 

• Sốt cao liên tục, ít có cơn rét run. 
• Xuất hiện triệu chứng viêm đường hô hấp trên. 
• Ho có đờm hoặc không. 
• Đau cơ
• Ít có biểu hiện đau ngực do viêm màng phổi. 
• Nếu bệnh diễn biến nặng gây khó thở và hội chứng suy hô hấp cấp

Ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường của bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt

Đối với những trường hợp bệnh trở nặng có thể gặp phải các triệu chứng nguy hiểm như:

• Hội chứng nhiễm khuẩn: Sốt cao, hơi thở hôi, môi khô lưỡi bẩn.
• Hội chứng đông đặc ở phổi, ran ẩm, ran nổ bên tổn thương.
•  Viêm phổi do phế cầu: Mụn Herpes ở mép, môi, cánh mũi…
• Trường hợp đặc biệt: Người nghiện rượu có thể có lú lẫn, trẻ con có co giật, người cao tuổi triệu chứng thường không rầm rộ, có khi bắt đầu bằng lú lẫn, mê sảng (tỷ lệ tử vong cao do suy hô hấp cấp, hạ nhiệt độ).

Ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường nghi ngờ do mắc viêm phổi thì nên đưa người bệnh đi khám càng sớm càng tốt để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Đối tượng nguy cơ bị viêm phổi mắc phải tại cộng đồng

Nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất:

• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi. 
• Người cao tuổi (trên 65 tuổi).

Một số đối tượng nguy cơ khác: 

• Mắc bệnh lý mãn tính: hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh lý liên quan đến tim. 
• Thói quen hút thuốc lá.
• Suy giảm miễn dịch: Người HIV/AIDS, bệnh nhân điều trị chống thải ghép sau cấy ghép nội tạng, bệnh nhân sử dụng thuốc steroid thời gian dài. 

Khi nào cần khám bác sĩ?

Bệnh nhân mắc viêm phổi mắc phải tại cộng đồng cần đi khám càng sớm càng tốt nếu có một trong số các yếu tố như: 

• Khó thở, đau tức ngực, sốt, ho có đờm. 
• Bệnh nhân trên 65 tuổi, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi.
• Người suy giảm miễn dịch. 
• Bệnh nhân suy tim hoặc gặp các bệnh lý về phổi mãn tính. 
• Bệnh nhân đang sử dụng thuốc chống thải ghép sau cấy ghép nội tạng.  

Nếu được chữa trị sớm viêm phổi sẽ không còn là nỗi lo

Biến chứng của viêm phổi mắc phải tại cộng đồng

• Nhiễm khuẩn huyết: là hiện tượng vi khuẩn từ phổi xâm nhập vào máu gây nhiễm khuẩn huyết, từ đó có thể lây nhiễm sang các cơ quan khác, gây suy đa nội tạng. 
• Tràn dịch màng phổi: là hiện tượng dịch trong khoang màng phổi nhiều gây cản trở chức năng hô hấp. 
• Áp xe phổi. 

Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Vì vậy, việc tìm hiểu thông tin về bệnh để chủ động phòng ngừa là điều vô cùng cần thiết.