Mỡ máu cao là căn bệnh của người trưởng thành, đặc biệt là người cao tuổi tuy nhiên bệnh không có biểu hiện rõ ràng nên nhiều người không nhận ra mình đã mắc bệnh. Chính vì không hiểu rõ về tình trạng bệnh nên nhiều người không có biện pháp xử lý sớm, hệ quả là người bệnh phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm có thể dẫn tới tử vong. Vậy bệnh mỡ máu nguy hiểm thế nào?
Mỡ máu là gì?
Mỡ máu gồm các thành phần: triglyceride và cholessterol, trong đó cholesterol lại có cholesterol tốt (cholesterol cao), cholesterol xấu (cholesterol thấp), và cholesterol toàn phần, chiếm tỉ lệ (60 – 70%).
Cholesterol là một loại chất béo tồn tại ở màng tế bào. Nó có mặt ở hầu khắp các mô của cơ thể và được vận chuyển trong huyết tương của con người.Cholesterol phần lớn được gan tổng hợp từ chất béo, một phần khác được hấp thu từ thức ăn như: thịt đỏ, trứng, sữa, mỡ động vật, nội tạng động vật, tôm.
Đặc điểm của cholesterol kém tan trong nước, nó không thể tan và di chuyển trong máu mà phải nhờ vào lipoprotein (lipoprotein là một chất do gan tổng hợp ra và tan trong nước mang theo cholesterol).
Nói chung Cholesterol rất cần cho sự hoạt động của màng các tế bào, rất cần để sản xuất ra một nội tiết tố và rất cần cho trong thành phần tạo ra muối mật. Với những Cholesterol tốt (HDL-C)nó lại đóng vai trò quan trọng giúp thành động mạch mềm mại để lưu thông máu đồng thời có khả năng bảo vệ thành mạch máu, còn cholesterol xấu (LDL- C) lại làm cho xơ vữa thành động mạch.
Vậy Triglyceride là gì? Đó là chất do dư thừa của axít béo không được chuyển thành cholesterol ở gan (khi chất axít béo loại tự do được hấp thu qua gan sẽ được chuyển thành cholesterol, nếu lượng axít béo bị dư thừa sẽ trở thành triglyceride). Tại gan, triglyceride sẽ kết hợp với chất apoprotein (do gan sản xuất ra) và được đưa ra khỏi gan dưới dạng lipoprotein có tỉ trọng thấp.
Nguyên nhân khiến mỡ máu tăng cao
Mỡ máu tăng cao phần lớn là do thói quen ăn uống, chế độ sinh hoạt và vận động.
- Những người thường có thói quen ăn nhiều mỡ động vật, phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng, sữa toàn phần, bơ, thịt đỏ (thịt chó, bò, trâu), lòng động vật, tôm… trong các bữa ăn hàng ngày thường có nguy cơ máu nhiễm mỡ rất cao.
Bên cạnh đó người thừa cân, béo phì, lười vận động cũng không ngoại lệ. - Ngoài ra việc tăng Triglyceride cũng do một số người uống quá nhiều rượu, di truyền hoặc rối loạn gen chuyển hóa.
Mỡ máu nguy hiểm thế nào?
Để biết được “mỡ máu nguy hiểm thế nào” chúng ta cần phải hiểu rõ về cholesterol xấu.
Cơ thể có cholesterol xấu càng cao sẽ làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, từ đó sẽ hạn chế lưu thông máu, thậm chí tạo điều kiện cho việc hình thành cục máu đông hoặc các mảng xơ vữa bong ra gây tắc mạch, nhất là tắc mạch vành (nhồi máu cơ tim) hoặc tắc mạch não (nhũn não) gây đột quỵ.
Trong trường hợp triglyceride tăng sẽ gây nên gan nhiễm mỡ. Gan bị nhiễm mỡ sẽ hạn chế chức năng sản xuất ra chất apoprotein do đó sẽ làm cho lượng axít béo vào gan quá lớn càng làm cho gan nhiễm mỡ nặng hơn.
Gan nhiễm mỡ từ nhẹ dẫn đến nặng nếu không được điều trị sẽ dẫn đến xơ gan. Bệnh xơ gan cho đến nay vẫn không có thuốc điều trị triệt để. Ngoài ra, nếu tăng quá cao triglyceride máu, sẽ có nguy cơ gây viêm tụy cấp tính.
Lời khuyên chuyên gia khi mỡ máu cao
Bên cạnh việc sử dụng các loại thuốc điều trị bổ trợ người bệnh cần phải xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh để tăng cường sức khỏe:
- Với những người có nguy cơ cao về máu nhiễm mỡ, người coa tuổi, người thừa cân béo phì nên dùng dầu thực vật và ăn cá từ 2-3 lần thay thịt trong bữa ăn hàng ngày và hàng tuần.
- Hạn chế ăn mỡ động vật, nội tạng động vật, thịt đỏ, tôm…
- Cần tăng cường ăn rau, hoa quả.
- Hạn chế rượu bia, nhất là người có bệnh về tim mạch, tăng huyết áp. Không nên ăn quá nhiều tinh bột.
- Tăng cường tập thể dục đều đặn hoặc chơi các môn thể thao nhẹ nhàng như: tập thể dục dưỡng sinh, đi bộ, bơi, chơi cầu lông…
Mỡ máu tăng cao gây nguy hiểm nghiêm trọng tới sức khỏe vậy nên những người thuộc nhóm nguy cơ cao cần phải thường xuyên khám bệnh định kỳ để xét nghiệm các chỉ số. Các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị hoặc chăm sóc sức khỏe phù hợp với thể trạng của từng người.